عدسی‌های طبی عینک ممکن است از جنس‌های مختلفی ساخته شوند. در ادامه، تقسیم‌بندی عدسی‌ها از نظر جنس را برای شما توضیح می‌دهم:

عدسی پلاستیکی (Organic Lens):

  این نوع عدسی از مواد پلیمری ساخته می‌شود که سبک و مقاومت قابل قبولی دارند. عدسی‌های پلاستیکی معمولاً منعطف تر هستند و احتمال شکستن و آسیب دیدن کمتری نسبت به سایر جنس‌ها دارند. همچنین، این نوع عدسی می‌تواند با افزودن لایه های مخصوص ،ضد خش و ضد اشعه ماوراء بنفش (UV) شود.

این پلیمرها انواع زیادی دارد که باعث تغییر کیفیت اپتیکی عدسی های طبی در برندهای مختلف می گردد.

 عدسی شیشه‌ای (Glass Lens):

  این نوع عدسی از جنس شیشه ساخته می‌شود. عدسی‌های شیشه‌ای دارای خصوصیات بصری بسیار خوبی هستند و مقاومت بالاتری در برابر خش دارند. با این حال، آن‌ها سنگین‌تر هستند و در صورت شکستن ممکن است به خطراتی برای چشم بیانجامد. به دلیل این خطر، عدسی‌های شیشه‌ای روز به روز کمتر استفاده می‌شوند.

 عدسی پلی‌کربنات (Polycarbonate Lens):

  این نوع عدسی از جنس پلاستیک پلی‌کربنات ساخته می‌شود که دارای وزن کمتر و مقاومت بیشتری نسبت به عدسی‌های پلاستیکی معمولی است. عدسی پلی‌کربنات مناسب برای فعالیت‌های ورزشی و فعالیت‌هایی که ممکن است به آسیب دیدن عینک منجر شود، می‌باشد. همچنین، این عدسی‌ها قابلیت ضد خش و ضد اشعه UV را نیز دارند.

  عدسی ترایوکس :

 عدسی ترایوکس (Trivex lens) یک نوع عدسی طبی است که از جنس پلی‌آلیکس (Poly(Alykyl Methacrylate)) تولید می‌شود. این جنس عدسی دارای خصوصیات منحصر به فردی است و برای برخی افراد ممکن است گزینهٔ مناسبی باشد.

  مزایای عدسی ترایوکس شامل سبکی،مقاومت بالا در برابر ضربه و شکستگی(در فعالیتهای ورزشی و برای کودکان),شفافیت بالا،مقاومت در برابر حرارت،مقاومت در برابر ساییدکی و خش است.

 در مجموع بهترین نوع عدسی طبی است اگر چه بدلیل قیمت بالا چندان مورد استقبال قرار نگرفته است.

  توضیح چند عبارت مهم در صنعت عدسی‌های طبی:

Index-۱

 ضریب انکسار یا ضریب فشردگی عدسی است و هر چه عدد آن بزرگتر باشد نشانه فشرده‌تر بودن عدسی است.ضریب انکسار های بالاتر بیشتر برای شماره‌های بالاتر استفاده می‌شود. معمولاً عدسی با ضریب انکسار بالاتر مقاومت سطحی بیشتری هم دارد.

 کمترین ضریب انکسار مربوط به پلاستیک ساده است با ضریب1.49 و بیشترین ضریب انکسار عدسی‌های موجود در بازار ایران مربوط به عدسی پلاستیک برند توکای ژاپن با ضریب انکسار1.76است. هرچه فشردگی عدسی بیشتر باشد ضخامت آن کمتر می شود والبته قیمت آن نیز بالاتر است.

 ۲-فتوکرومیک(photocromic):

 برخی افراد در نور آفتاب دچار حساسیت می شوند(فتو فوبیا )و برای رفع این حساسیت ،بایستی مقدار نور  ورودی به چشم کاهش داده شود.

 روش‌های مختلفی برای حل این مشکل وجود دارد از جمله استفاده از عینک‌های آفتابی. ولی اگر شما دچار ضعیفی چشم هم باشید، می‌توانید برای حل این مشکل از عدسی‌های فتوکرومیک استفاده کنید.این عدسی‌ها با قرار گرفتن در نور خورشید به رنگ تیره در می‌آید و مقدار ورودی نور به چشم را کاهش می‌دهد و چشمها راحت تر میگردد.همه جنس های مختلف عدسی‌های طبی که در بالا معرفی شد دارای نوع فتوکروم نیز هستند.

۳-آنتی رفلکس(Antireflection):

 پوشش‌های آنتی رفلکس یا ضد بازتاب انواع مختلفی دارند ولی در حالت استاندارد یک پوشش خوب باید بتواند موارد زیر را تضمین کند:

-فیلتر کردن اشعه ماورای بنفش(uv).

-حذف انعکاس‌های مزاحم از سطح عدسی و داخل عدسی.

-افزایش عبوردهی نور از داخل عدسی ، موجب شفافیت بیشتر عدسی و وضوح بیشتر دید می‌شود.

-پوشش آبگریز یا سوپرهایدروفوبیک که باعث تمیز کردن راحت‌تر عدسی می‌گردد.

-پوشش ضد خش که باعث افزایش مقاومت عدسی در برابر پاک کردن و سایش می‌گردد.

نکته:این پوشش‌ها روی جنس‌های مختلف عدسی که در بالا ذکر شد قابل افزودن است.

۴-پولاروید(polaroid):

 نوعی از عدسی‌های آفتابی و یا طبی آفتابی است که برای راحتی بیشتر دید در آفتاب ، با حذف رفلکس‌های افقی یا بازتاب‌هایی که از روی زمین ایجاد می‌شود خستگی ناشی از آن را کاملاً از بین می‌برد.

۵-پوشش محافظ نور آبی(blue protect):

 طیف نور آبی که طول موج ۴۰۰ تا ۵۰۰ نانومتر را شامل می‌شود می‌تواند عوارضی را برای چشم ایجاد کند با افزودن پوشش بلوکات و یا بلوک کنترل به عدسی‌های طبی می‌توان از ورود طیف مضر آبی به چشم جلوگیری کرد و خستگی ناشی از کار با کامپیوتر و صفحات دیجیتال را از بین برد.

 نویسنده : اپتومتریست محسن شاهپری