• جناب آقای دکتر وضعیت فعلی انجمن را در مقایسه با سایر انجمن های فعال اپتومتری بیان بفرمائید.

با عرض سلام و ادب و احترام خدمت همه عزیزان و همکاران گرانقدر اپتومتریست در خراسان بزرگ و کشور پهناور ایران.

همچنانکه مستحضر هستید اپتومتری در ایران وارد دهه پنجم خود از بدو تاسیس شده است و با تلاش و همت همه عزیزان و تلاشگران در سراسر کشور سال به سال وضعیت بهتر و امیدوار کننده تری به خود می گیرد و در مقایسه با سالهای قبل موفقیت های چشمگیری در سطح کشور و جهان بدست آورده است و البته باید همواره با تلاش کوشش ادامه داد تا به نقطه مطلوب رسید که هنوز با آن فاصله زیادی داریم.

سوال شما در واقع یک قضاوت است و این قضاوت باید توسط اعضاء محترم و همکاران اپتومتریست انجام گردد و عزیزان هستند که همه موارد و اتفاقات و پیشرفت ها و خدای ناکرده شکست ها را می بینند و واقع بینانه تر قضاوت و بررسی می کنند . ولی آنچه مهم است اینکه انجمن اپتومتری خراسان بعنوان اولین تشکل اپتومتری استانی شکل گرفت و در شروع کار مشکلات بسیار زیاد و فشارهای متعددی را تحمل کرد و بالاخره با پشتکار و زحمات فراوان اعضاء محترم هیئت مدیره و پشتیبانی اعضاء و همکاران توانست جایگاه خود را در استان های پهناور خراسان و در کشور تثبیت کند انجمن اپتومتری خراسان یکی از پیشگامان اولیه در کمک به انجمن های مرکزی و یاری دهنده این تشکل ها در رسیدن به اهداف اپتومتری بود. این انجمن توانست در طول سالیان اولیه خود در دفاع از حقوق اپتومتری، قواعد و قوانین و اخذ تصمیات مهم حقوقی، اداری و وزارتی نقش بی بدیلی را انجام دهد که بنظر می رسد همه آگاهان و مطلعان وضعیت اپتومتری در ایران این حقایق را می دانند. بدنبال موفقیت های کسب شده توسط این انجمن، سایر نهادها و تشکل ها در سایر استان های کشور شکل گرفت که این باید مباهات و افتخار است که استانهای متعددی در سراسر ایران دارای تشکل های اپتومتری می باشند، البته چون تعدادی از این تشکل ها به تازگی شروع به فعالیت نموده اند، لذا نیاز به پشتیبانی و تقویت آنها می باشند که باید مورد نظر همه  انجمن های کشوری باشد.

• چشم انداز برنامه های سال جاری انجمن اپتومتری خراسان چیست؟

در خصوص چشم انداز سال جاری انجمن اپتومتری خراسان مانند سالهای قبل همه باید تلاش و کوشش کنند تا مطابق نقشه راه و استراتژی که انجمن اپتومتری خراسان برای خود تدوین کرده است بتواند به اهداف کوتاه و بلند مدت خود برسد من جمله و مهمتر از همه ارتقاء جایگاه رفیع اپتومتری در کشور
 و در استان

• به نظر شما آیا انجمن اپتومتری خراسان وظایفی در سطح کلان کشوری مثلاً بیمه ها یا استانداردسازی و ...) دارد یا این مسائل صرفاً باید از طریق انجمن های کشوری پیگیری شود. در غیر اینصورت انجمن چه فعالیت هایی را مستقیماً در این زمینه انجام داده است.

  انجمن اپتومتری خراسان بعنوان یک نهاد رسمی و فعال باید در کلیه مسائل کشوری نقش خود را انجام دهد و همچنانکه بیان گردید تاکنون هم در حد توان خود این وظایف را انجام داده است.  اینکه انجمن چه فعالیت هائی را تا کنون انجام داده است پاسخ اینست که بطور کلی و جامع، عصر موفقیت و پیشرفت و کسب هر نوع امتیازی در طول سالیان گذشته مرهون زحمات همه تشکل ها و انجمن ها ، منجمله انجمن اپتومتری خراسان بوده است. صراحتاً عرض می کنم در هر اقدامی، چه صنفی یا علمی، انجمن اپتومتری خراسان مستقیماً حضور داشته است و یا نماینده تام الاختیار این انجمن در جلسات مختلف در تهران  و در وزارتخانه های متعدد شرکت نموده است و اصولاً موفقیت در هر امری مستلزم شراکت همگانی همه نهادها و اعضاء می باشد.

• تغییرات هیات مدیره را چگونه ارزیابی می کنید و انجمن چه برنامه هایی برای استفاده از نیروهایی شاخص انجمن و جذب نیروهای جدید دارد؟

در رابطه با تغییرات هیئت مدیره باید عرض کنم از آنجائیکه هیئت مدیره و کادر رهبری انجمن و نیز سایر اعضاء این تشکل همانند یک خانواده عملمی کنند، لذا تغییرات مختصر بوجود آمده در هیئت مدیره اثرات برجسته و یا فاحشی در اهداف و برنامه های انجمن نخواهد گذاشت و لذا ضمن اینکه اینجانب اعتقاد به تحول و تغییر بخصوص برخوردار بودن از تفکر و نیروی قشر جوان و متعهد دارم بالاخره باید نیروهای جوان و شاداب تر به میدان بیایند و اقدامات خود را انجام دهند .البته در انتخابات اخیر عزیزان جوان تر به هیئت مدیره راه یافتند که انشاءالله بتوانند با خلاقیت و توان بی پایان خود، رسیدن به اهداف اپتومتری را تسریع بخشند.

• وظایف مذکور در اساسنامه انجمن اپتومتری خراسان چیست و آیا در طول سیزده سال گذشته انجمن در انجام این وظایف موفق بوده است؟

در خصوص اساسنامه انجمن اپتومتری خراسان و انجام وظایف براساس آن باید صادقانه عرض شود که هیئت مدیره انجمن اپتومتری خراسان همواره براساس قوانین و مقررا ت و دستورالعمل ها با شاکله اصلی اساسنامه عمل نموده است و این موضوع در برنامه های اداری، کنگره ها، ملاقات ها، نامه نگاریها و سایر اقدامات انجمن بوضوح مشاهده می شود.

هیئت مدیره انجمن اعتقاد راسخ دارد که هیچ مسیر و اقدامی غیر از مسیر حق و حقیقت و اجرای قوانین درست نیست و همواره برای رسیدن به اهداف خود از طریق قانون و اجرای مقررات عمل نموده است و این شیوه کاری همواره ادامه خواهد بافت.

در خصوص موفقیت انجمن در طول سیزده سال گذشته باید عرض  شود که همچنانکه مطرح گردید این همکاران و اعضاء هستند که باید قضاوت بکنند ولی آنچه مهم است وضعیت اپتومتری در خراسان و ایران نسبت به 13 سال پیش از نظر تثبیت جایگاه و شناخت مردمی بطور برجسته ای ارتقاء یافته است. در این خصوص باید به آمار و اطلاعات انجمن اپتومتری خراسان رجوع نمود.

• بزرگترین چالش های پیش روی اپتومتری در ایران چیست و چه راه حل هایی را برای آن پیشنهاد می کنید؟

اپتومتری هم مثل بسیاری از رشته های دیگر چالش هایی دارد ولی من فکر می کنم ارتقاء رشته به دکترای اپتومتری (OD) از سطح کارشناس و همچنین گذراندن دوره تکمیلی برای کارشناسان در این جهت بسیاری از مشکلات را حل می کند.

• با توجه به اینکه حضرتعالی از اساتید قدیمی دانشگاه هستید، وضعیت فعلی فارغ التحصیلان را چگونه ارزیابی می کنید . لازم به ذکر است
  در دوره های اول با توجه به تعداد بالای بیماران مراجعه کننده به کلینیک بینایی سنجی، طبعاً دانشجویان از تجربه بالایی برخوردار بودند
  و از طرفی بعد از  فارغ التحصیلی دوره اجباری طرح نیروی انسانی باعث افزایش تجربه آنان بوسیله کار در مراکز دولتی می شد. در حال حاضر این نقیصه را چگونه می توان برطرف کرد. آیا راه انداز مجدد دوره های کارآموزی، مانند آنچه در رشته شنوایی سنجی ( اودیولوژی ) وجود دارد، قابل انجام است.

در خصوص وضعیت فعلی دانش آموختگان باید صراحتاً عرض کنم که علم و آموزش و انجام دروس عملی و آزمایشگاهی نه تنها برای این رشته بلکه برای بسیاری از رشته ها عالی پیش نمی رود و دانشجویان فعلی بنحوی از تلاش و کوشش و زحمت کشیدن شانه خالی می کنند و دیگر مانند نسل های گذشته که ساعتهای متمادی درس بخوانند و علاقمند به فعالیت های علمی باشند ولی حالا اهمیت زیادی داده نمی شود و از طرفی، بوجود آمدن فضای مجازی که می تواند نقطه مثبت و مفیدی باشد برای کسب علم و دانش، وسیله ای برای دوری جستن از علم و یا حداقل دقت ندانستن کافی برای تمرکز درسی شده است لذا بنظر می رسد این یک آفتی است که نه تنها گریبان گیر نسل جوان و دانشجوی ما شده است بلکه گرفتاری در کودکان و نوجوانان را هم در پی داشته است.

 موضوع دیگر اینکه طرح برای دانش آموختگان خود یک شرائطی را بوجود آورده است که همچنانکه خود متذکر شده اید فرصت مناسبی حاصل نمی شود تا دانش آموخته کسب تجربه و دانش عملی خود را افزایش دهد و لذا به ناگهان خود را در درون دفتر کار می بیند با بیماران مراجعه کننده مختلف از نوزاد گرفته یا پیرمرد و مشکلات عدیده و گرفتاریهای بینایی و چشمی مختلف . لذا چند پیشنهاد مهم مفید بنظر می رسد. اول باید مانند سایر کشورهائیکه اپتومتری در آنها رشد کرده است دانش آموخته پس از اتمام دوره امتحان جامع و کامل  بصورت تئوری و عملی بگذراند و در صورت قبولی در آن امتحان مدرک فارغ التحصیلی تقدیم گردد. دوم اینکه برای فعالیت اپتومتری در هر استانی باید امتحان بورد آن استان را بدهد و در صورت قبولی بتواند در آن استان مربوطه دفتر کار بزند. این مسئله باعث می شود که استانها خود را از نظر تعداد اپتومتریست کنترل و تنظیم نمایند. سوم اینکه، مانند اکثر رشته های پزشکی و پیراپزشکی برنامه گذراندن طرح در دستور کار وزارت بهداشت قرار گیرد تا عزیزان و دانش آموخته بتوانند پس از سال ها تجارب و مهارت های کلینیکی خود را ارتقاء و برای معاینات در محل خصوصی خود آماده شوند.البته قوانین و برنامه ها باید طوری تنظیم گردد که دانش آموختگان پسر، سربازی خود را در غالب همین طرح بگذرانند تا زمان را از دست ندهند ، چنانچه این مسائل بصورت قانونمند و دقیق اجرا گردد، اپتومتریست دانش آموخته می تواند پس از کسب مهارت های کلینیکی و تجارب عملی دفتر کار خود را با موفقیت بیشتری افتتاح نماید .

• جنابعالی در صحبت های خود چندین بار به این نکته اشاره کرده اید که در انجمن اپتومتری خراسان تصمیم گیری با هیات مدیره است بفرمایید که در این صورت نقش رئیس انجمن چیست و اگر هیات مدیره تصمیم گیرنده است چگونه رئیس انجمن می تواند نسبت به تصمیمات گرفته شده پاسخگو باشد.

در خصوص نقش هیئت مدیره و رئیس انجمن و اینکه این دوچگونه کار می کنند و چه تطابقی دارند باید عرض کنم که مطابق اساسنامه انجمن اپتومتری خراسان ارکان انجمن از سه بخش مجمع عمومی هیات مدیره و بازرس تشکیل یافته است که هر کدام وظایف و نقش مشخص و معینی دارند .

هیئت مدیره مرکب از 5 نفر عضو اصلی و 2 نفر عضو علی البدل می باشد که اعضاء هیئت مدیره از بین خود یک رئیس و یک نایب رئیس و یک خزانه دار را انتخاب می نمایند . سه ماده مهم  19، 18، 17 در اساسنامه وظایف اصلی و مهم هیئت مدیره را مشخص و معین نموده است . رئیس هیئت مدیره یا رئیس انجمن مجری مصوبات هیات مدیره می باشد که باید در غالب دستورالعمل، حکم ، نامه نگاری و سایر ادوات اداری آنها را اجرا نماید.

البته در سیستم های مدیریتی روش های متعددی وجود دارد، به قرار زیر: برخی مدیران و موارد هیئت مدیره را گوش می کنند ولی مطابق سلایق خودشان عملمی نماید . این روش شورایی نیست و نوعی دیکتاتوری در مدیریت آن مجموعه است . دسته دوم مدیرانی هستند که خود را جزء شورا یا هیئت مدیره می دانند و اجازه کافی و کامل می دهند تا آن هیئت مدیره تمامی حرفها، برنامه ها و اهداف خود را بصورت کامل در جلسات مطرح بنماید و خود مدیر هم آزادانه حرفهای خود را می زند و نظر خود را مطرح می نماید و سپس تصمیم گیری و رای گیری بصورت آزاد با حفظ و رعایت حقوق شهروندی و حقوق آزاد اندیشی انجام و تصمیم نهائی اخذ می گردد . در این صورت مدیر مجموعه و یا رئیس هیات مدیره این مصوبه را که بسیار آزاد و با آراء اکثریت بدست آمده است را ابلاغ و اجرا می کند به گواه تمامی اعضاء هیئت مدیره انجمن اپتومتری خراسان شیوه عمل اینجانب بعنوان رئیس انجمن اپتومتری خراسان اینگونه بوده است و همواره فرصت بوده که تمامی مشکلات و طرحها در هیئت مدیره مطرح و پس از بحث و بررسی آزادانه و نقد منصفانه رای اکثریت حاصل و رئیس انجمن آنرا ابلاغ نماید. انشاءالله تا هر زمانی که مسئول این مهم باشم همین رفتار شورایی اجرا خواهد شد.

مطلبم را در این بخش سئوالات خلاصه کنم . اینست که انجمن اپتومتری خراسان براساس تصمیات هیئت مدیره و با رای حداکثر تصمیم گیریها اقدام     می نماید . اینجانب بعنوان رئیس انجمن اپتومتری خراسان تصمیات اخذ شده در هیئت مدیره را در غالب نامه های رسمی اداری ابلاغ می نمایم.

• با توجه به اینکه جنابعالی عضو گروه اپتومتری دانشگاه علوم پزشکی مشهد هستید همچنین عضو بورد کشوری اپتومتری هم هستید بفرمائید علت عدم پذیرش دانشجو مقطع دکترای اپتومتری چه بوده و آیا این مسئله موقتی است و یا آنگونه که شایع شده قرار است یک سال در میان پذیرش صورت گیرد.

اینجانب همچنانکه اشاره فرمودید عضو گروه اپتومتری و بورد تخصصی هستم و موضوع از این قرار است که هنگامیکه موضوعی در این تشکل ها مطرح میشود همیشه نظرات موافق و مخالف وجود دارد و بحث و بررسی می گردد و نهایتاً نظر خواهی و رای گیری می شود و تصمیم نهائی اخذ می گردد. اما آنچه در این خصوص قابل ذکر است این است که با توجه به درخواست های اعضاء انجمن ها و همکاران اپتومتریست و با عنایت به این حقیقت که بر حسب موقعیت شغلی اینجانب در انجمن، به مسائل و نیازها و در عین حال واقعیت اپتومتری کشور واقف هستم، همواره از منافع اپتومتری و نیازها و مشکلات در جلسات متعدد گروه و بورد صحبت کرده ام و دفاع نموده ام. بعنوان مثال درخصوص پذیرش دانشجوی  PhD در گروه همیشه صحبت کرده ام و گاهی اوقات به بحث های بسیار جدی هم کشیده شده است. ولی نهایتاً این رای اکثریت است که به کرسی می نشیند. نظر اینجانب آنست که هیچ کمبودی در خصوص پذیرش دانشجوی PhD حداقل در دانشگاه مشهد نداریم. فقط همت و تلاش و گذشت بیشتری میخواهد که اساتید محترم باید انجام بدهند.

• در مورد راه اندازی دوره OD واقعاً امیدی وجود دارد یا مسائل بصورت شعاری مطرح می گردد. در جلسات بورد اپتومتری که شاهرگ تصمیم گیری در این مورد است، برنامه و پیش بینی در این باره شده است یا نه؟ و اصولاً چه موانعی بر سر ایجاد این دوره وجود دارد؟

 در رابطه با برگزاری دوره دکترای حرفه ای اپتومتری یا OD  باید عرض کنم در طول سالیان گذشته از این خواسته بحق اپتومتریست ها استفاده های گوناگونی شده است  بعضی از افراد برای جذب بیشتر رای درانتخابات از این واژه OD استفاده می کنند، بعضی از فعالان آنرا در زمره فعالیت های خود قلمداد می کنند، بعضی از استاید و پیش کسوتان، نگاه ویژه و بعضاً مخالفی با آن دارند و عده ای هم نظر مساعدی ندارند و زیاد این امر را موفق نمی دانند. واقعیت اینست که راه اندازی رشته OD می بایست سالهای قبل یعنی در دهه 60 انجام می شد اینجانب پیشنهاد راه اندازی دکترای حرفه ای اپتومتری را در سال 68 در سفرم از آمریکا به ایران در معاونت آموزشی وزارتخانه دادم و صراحتاً مطرح نمودم که در ایران اپتومتری باید در مقطع دکترای حرفه ای باشد و البته در همان زمان هم عده ای مخالف و به نوعی سنگ اندازی گردند.

هیئت مدیره انجمن اپتومتری خراسان پس از بررسیهای لازم و اینکه چه اقداماتی انجام یافته و چه باید کرد یکی از اعضای هیات مدیره را بعنوان نماینده در خصوص برنامه جامع OD معرفی نمود که خوشبختانه ایشان هم با فعالیت ها و اقدامات خود به نکاتی دست یافته اند که اگر از زبان خود ایشان مطرح بشود کامل تر خواهد بود . ولی آنچه که من اعتقاد دارم اینست که به هر شکل ممکن باید این مقطع، دکترای حرفه ای جایگزین کارشناسی اپتومتری در ایران گردد. اپتومتری در ایران و روحیه و علم و دانش و پرستیژهمکاران عزیز اپتومتریست به قدری والا و با عظمت می باشد که جزء حقوق حرفه ای آنهاست که عنوان دکترای این رشته در مقابل نام آنها قرار گیرد. لذا بعنوان کسی که دارای همین مقطع دکترای حرفه ای می باشم از هرگونه اقدام ، پشتیبانی و تلاش در راستای راه اندازی این مقطع و گذراندن دوره های خاص و کوتاه مدت به دانش آموختگان قبلی که بتوانند دکترای حرفه ای را اخذ نمایند کوتاهی نخواهم کرد. ( در آینده نزدیک متن مصاحبه مسئول مربوطه به اطلاع می رسد)

• اگر بخواهید مهمترین مهارتهای اپتومتریست ها را که باعث تمایز آنان با متخصصین بیماریهای چشمی می شود و در واقع دلیل کافی برای بیمار به مراجعه به یک اپتومتریست باشد، بیان کنید، کدام نکات را انتخاب می کنید؟

  مهمترین وجه تمایز اپتومتریست ها با سایر متخصصین محترم چشم، تسلط و اشراف کامل همکاران اپتومتریست در خصوص علوم بینایی و سنجش آن و نهایتاً تامین بینایی مناسب و عالی برای هموطنان می باشد.اپتومتریست ها با اجرای مدیریت کلینیکی خود قادرند که به بهترین وجه ممکن مدیریت اختلالات بینائی و حتی چشمی را انجام و با دانش خود مشکل مربوطه را کشف و در صدد رفع آن برآیند. ارتباط نزدیک و منطقی و درعین حال علمی همکاران اپتومتریست با جراحان چشم و حتی سایر نیروهای خدمات پزشکی، یکی از مهمترین علل موفقیت این عزیزان در رفع مشکلات چشم و بینایی جامعه می باشند.

• آیا انجمن اپتومتری خراسان، وجه تمایزی بین اعضای خود و سایر همکاران اپتومتریست قایل بوده است که باعث ایجاد انگیزه برای عضویت در انجمن شود و اصولاً چرا در سالهای اخیر انجمن تلاشی برای جذب همکارانی که به جمع اپتومتریست های خراسان پیوسته اند نداشته است؟

 همه ما چه عضو چه غیر عضو جزء خانواده بزرگ اپتومتری می باشیم و همه باید نسبت به موفقیت های یکدیگر خوشحال و در خصوص مشکلات یکدیگر غمناک باشیم و همواره در صدد رفع آن مشکلات باشیم . لذا اعضاء خانواده اپتومتری حداقل تا لحظه ایکه اینجانب افتخار خدمت در رشته را داشته باشم با هم هستیم و یک هدف را داریم . اما یک واقعیت آن است که وقتیکه تشکل انجمن اپتومتری خراسان مملو از اعضای فعال، تلاشگر باشد، و قوی تر شود می تواند از مواضع اپتومتری در مسائل مختلف دفاع نماید. لذا عضو شدن در انجمن و فعال بودن در این نهاد، رسیدن بهتر و زودتر به اهداف عالی اپتومتری می باشد.

این بر عهده هیئت مدیره انجمن است که شرایط را طوری فراهم آورد که اعضاء بیشتری وارد این تشکل شوند و آنهم بدست نمی آید مگر با بوجود آمدن محیطی خالص، پاک ، آزاد وانتقاد پذیر بنحوی که بتوان آراء و نظرات همه اعضاء خانواده را مطرح تا تصمیم گیریهای لازم انجام گردد.

در پایان خواسته همیشگی اینجانب اینست که جوانان عزیز، فعال و متعهد و نیز افراد تلاشگر و خادم، بیشتر در میدان عمل انجمن اپتومتری وارد بشوند تا رسیدنبه اهداف عالی اپتومتری سرعت بیشتری داشته باشد.البته اینجانب خدای را شکر می کنم که نسل جدید اپتومتری و فعالان در این حوزه به مسئولیت خطیر خود واقف می باشند و بنحوی ایفای نقش می کنند و تقریباً می توانم بگویم در زمینه رشد و توزیع نیروی انسانی در حضور فعالان جوان اپتومتری به آرزوهای خودم در اپتومتری رسیده ام .سلامتی ، موفقیت و پیروزی همه همکاران عزیز خودم را از خداوند بزرگ مسئلت دارم

جناب آقای دکتر از اینکه با صبر و حوصله نسبت به پاسخگویی به سوالات مطروحه با ما همکاری گردید از شما سپاسگزارم.

تهیه و تنظیم – محسن شاهپری